ឃ្លាត​ទៅ​សែន​ឆ្ងាយ!” ភាព​យន្ត​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​បង្ហាញ​ពី​អតីតកាលសម័យ​ខ្មែរ​ក្រហម នឹង​បញ្ចាំង​នៅ​រោង​ភាពយន្ត​លំដាប់​អន្តរជាតិ The Cineplex ជាន់​ទី​៥ ​ផ្សារ​ទំនើប​សូរិយា​ក្នុង​ពេល​ឆាប់​ៗ​ខាង​មុខ​នេះ។ រឿង​មួយ​នេះ បាន​បង្ហាញ​ខ្លួន​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ​ជា​រឿយ​ៗ ដូច​ជា​នៅ សហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី អ៊ីតាលី ជា​ដើម។ នៅ​អ៊ីតាលី “ឃ្លាត​ទៅ​សែន​ឆ្ងាយ!” ត្រូវ​បាន​ជ្រើស​រើស​យក​ទៅ​បញ្ចាំង​ក្នុង​ចំណោម​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ចំនួន​៤ពាន់ ដោយ​ពេល​នោះ​ “ឃ្លាត​ទៅ​សែន​ឆ្ងាយ!” មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​ចំនួន​២០​រឿង​ដែល​គេ​ជ្រើស​រើស។ ជុំ​វិញ​រឿង​នេះ លោក ទូច សុខៈ និពន្ធនាយក​រង នៃ​គេហទំព័រ​ព័ត៌មាន ​Sabay បាន​ជួប​សំណេះ​សំណាល​ជា​មួយ​លោក ឆាយ បូរ៉ា ដែល​ជា​ចាងហ្វាង​ផលិតកម្ម “ដើមត្នោត” និង​ជា​អ្នក​ដឹក​នាំ​រឿង​នេះ។
Sabay៖ ជម្រាប​សួរ​លោក ! តើ​លោក​អាច​លើក​ឡើង​ត្រួសៗ​បាន​ទេ​ថា ​ហេតុអ្វី​បាន​ជា​លោក​សម្រេច​ផលិត​ភាពយន្ត​បែប​នេះ?
ឆាយ បូរ៉ា៖
មុន ​ពេល​ជម្រាប​ថា​ហេតុអ្វី​បាន​ជា​សម្រេច​ចិត្ត​ផលិត​ភាពយន្ត​ទាក់ទង​នឹង​ ប្រវត្តិ​ជីវិត​ពិត​ក្នុង​សម័យ​ខ្មែរ​ក្រហម​ ក្នុង​ឆ្នាំ​២០០៦​ ២០០៧​ ខ្ញុំ​បាន​និពន្ធ​ជា​ខ្សែ​ភាពយន្ត​មួយ​ តែ​មិន​មែន​និយាយ​ពី​របប​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍​​ហ្នឹង​ទេ​ គឺ​និយាយ​ពី​បញ្ហា​យុវជន​ក្នុង​សង្គម​យើង​បច្ចុប្បន្ន​។​ បន្ទាប់​ពី​នឹង​មក​ ខ្ញុំ​ធ្លាប់​បាន​មើល​កុន​ឯកសារ​ សៀវភៅ​ដែល​ខ្មែរ​យើង​នៅ​បរទេស​គាត់​សរសេរ​ច្រើន​ពី​ប្រវត្តិ​របស់​គាត់​ ក្នុង​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​ ហើយ​មាន​កាសែត​ច្រើន​ចាប់​អារម្មណ៍​ពី​របប​នឹង​ ហើយ​សម្ភាសន៍​ជាមួយ​ប៉ុល​ពត​  ខៀវ សំផន…​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ចុះ ​ហេតុ​អី​យើង​ខ្មែរ​ជា​ជន​រងគ្រោះ​ផ្ទាល់​ យើង​មិន​នាំ​គ្នា​ធ្វើ​ស្នាដៃ​ភាពយន្ត​មួយ​ ដែល​និយាយ​ពី​របប​នឹង​ជា​ជាង​បរទេស​និយាយ​ជំនួស​ឱ្យ​យើង។​ អីចឹង ​ខ្ញុំ​ក៏​ចាប់​ផ្ដើម​គិត​ពី​លទ្ធភាព​ ពី​ទេពកោសល្យ​ថា​តើ​ យើង​អាច​ធ្វើ​ស្នាដៃ​មួយ​ដែល​និយាយ​ពី​ការ​ពិត​របស់​ជន​រងគ្រោះ​ណា​ម្នាក់​ ដើម្បី​បង្ហាញ​ជន​រួម​ជាតិ​របស់​យើង​ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ទី​១ ជា​ស្នាដៃ​របស់​ខ្មែរ​ ទី​២ ជា​ស្នាដៃ​ដែល​និយាយ​ពី​ប្រវត្តិ​នៃ​ការ​ឈឺចាប់​ បន្ទាប់​ពី​យើង​បាន​រស់​៣២​ឆ្នាំ​ហ្នឹង​ ទី​៣ គឺ​អាច​ចែកចាយ​ប្រវត្តិ​ទាំង​អស់​ ​ទៅ​ក្មេង​ជំនាន់​ក្រោយ​ ដែល​គាត់​ធ្លាប់​តែ​អាន​ ធ្លាប់​តែ​ឭ​ប៉ុន្តែ​គាត់​អត់​បាន​ឃើញ។​ ដូច្នេះ​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ យើង​ត្រូវ​តែ​ធ្វើ​ តែ​មុន​នឹង​ធ្វើ​ យើង​ត្រូវ​ពង្រឹង​ចិត្ត​ខ្លួន​ឯង​ថា​ ការ​ធ្វើ​ស្នាដៃ​បែប​នេះ​ គឺ​ប្រាកដ​ជា​ជួប​ឧបសគ្គ។​ ទី​១ គឺ​ការ​យក​លុយ​ច្រើន​ដែល​យើង​ពិបាក​រក​យក​ទៅ​ផលិត​ខ្សែ​ភាពយន្ត​  ទី​២ តើ​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ដែល​ចេញ​មក​ ទទួល​បាន​ការ​គាំទ្រ​ពី​មជ្ឈដ្ឋាន​ជាតិ​របស់​យើង​ឬ​អត់​ ព្រោះ​បើ​មើល​ទៅ​ ទស្សនិកជន​ភាគច្រើន​និយម​តែ​រឿង​ខ្មោច​  រឿង​ស្នេហា​  រឿង​បរទេស​ ជា​ឧទាហរណ៍​ ហើយ​យើង​ត្រូវ​បង្វិល​ទិសដៅ​គាត់​ឱ្យ​មក​គាំទ្រ​ភាពយន្ត​ខ្មែរ​ ដូចជា​ភាពយន្ត​និយាយ​ពី​ទុក្ខ​វេទនា​សោក​សង្រេង​ ថា​តើ​ទទួល​ការ​គាំទ្រ​បាន​ច្រើន​ប៉ុនណា។​ ដូច្នេះ​សរុប​មក​ វា​ពិត​ជា​លំបាក​ ប៉ុន្តែ​យើង​ត្រូវ​តែ​លះបង់​ ហើយ​រក​យុទ្ធសាស្ត្រ​ដើម្បី​ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មក​ គាំទ្រ។
Sabay៖ បើ​តាម​បទ​ពិសោធន៍​របស់​លោក តើ​ត្រូវ​ធ្វើ​ដូចម្ដេច​ដើម្បី​ឱ្យ​ទស្សនិកជន​មក​គាំទ្រ​ភាពយន្ត​បែប​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មួយ​នេះ?
ឆាយ បូរ៉ា៖
ខ្ញុំ ​គិត​ថា​ ខ្មែរ​ទាំង​អស់​មិន​មែន​មិន​ចូលចិត្ត​ខ្សែភាពយន្ត​ខ្មែរ​ទេ​ ទាំង​ចាស់​ទាំង​ក្មេង​ ទោះ​មើល​ទៅ​ឃើញ​ថា​សព្វ​ថ្ងៃ​មាន​ភាពយន្ត​បរទេស​ច្រើន​ក៏​ដោយ។ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ដើម្បី​ទាក់ទាញ​ពួកគាត់​ឱ្យ​មក​គាំទ្រ​ យើង​ត្រូវ​គិត​ពី​ចំណុច​មួយ​ចំនួន​ ទី​១ គឺ​ សាច់​រឿង​យើង​និពន្ធ ព្រោះ​ថា​ខ្មែរ​យើង​ជា​ជាតិ​សាសន៍​មួយ​ដែល​ឱ្យ​តម្លៃ​ទៅ​លើ​អក្សរ​សាស្ត្រ​ អក្សរសិល្ប៍​ និង​វប្បធម៌​ ដូច្នេះ​យើង​ត្រូវ​ឈរ​លើ​ចំណុច​ហ្នឹង​ជា​ចម្បង។​ យើង​ត្រូវ​តែ​ខិតខំ​ផ្ចិតផ្ចង់​ធ្វើ​ឱ្យ​សាច់​រឿង​អាច​ទទួល​យក​បាន។​ ចំណុច​មួយ​ទៀត​គឺ​ការ​សម្ដែង។ ​ បើ​តាម​ការ​ស្ទង់​មតិ​មួយ​ចំនួន​ ទស្សនិកជន​តែង​លើក​ឡើង​ពី​ការ​សម្ដែង​ថា​ដូចជា​ធ្វើ​ ឬ​សម្ដែង​ជ្រុល​ពេក​ ដូច្នេះ​យើង​ត្រូវ​សិក្សា​ថា​តើ​យើង​មាន​សមត្ថភាព​គ្រប់គ្រង​ ដឹកនាំ​តួ​ឱ្យ​សម្ដែង​តាម​អ្វី​ដែល​យើង​ចង់​បាន។​ ដូច្នេះ​សរុប​មក​វិញ​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ខ្ញុំ​អាច​ធ្វើ​បាន​ ព្រោះ​មាន​ Background​ ខាង​ហ្នឹង​ មាន​ខ្នាត​ដើម្បី​វាស់​វែង​ការ​សម្ដែង​របស់​គាត់​បាន​ត្រឹមត្រូវ។​ មួយ​ទៀត​គឺ​ទីតាំង​ ទិដ្ឋភាព​ ទេសភាព​ក្នុង​ស្រុក​ខ្មែរ​យើង ព្រោះ​ខ្សែ​ភាពយន្ត​មួយ​ដែល​ល្អ​មិន​មែន​មាន​តែ​កត្តា​មួយ​ដូចជា​តួ​ស្អាត​ អី​ទេ​ គឺ​មាន​កត្តា​ផ្សេងៗ​ទៀត។​ ដូច្នេះ ​ខ្ញុំ​ចំណាយ​ពេល​ច្រើន​រក​ទីតាំង​ថត​ ហើយ​ទីតាំង​ហ្នឹង​ទៀត​សោត​ គឺ​មិន​ត្រូវ​ឱ្យ​ជាន់​នឹង​ផលិតកម្ម​ដទៃ​ទេ។​ ស្រុក​ខ្មែរ​យើង​មាន​កន្លែង​ច្រើន​ ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​ចំណាយ​ពេល​ជិត​មួយ​ឆ្នាំ​ដើម្បី​រក​ទីតាំង​នេះ។​ ចំណុច​មួយ​ទៀត​គឺ​ការ​ដឹកនាំ​រឿង។ ​ នេះ​ជា​លើក​ទី​មួយ​ដែល​ខ្ញុំ​ដឹកនាំ​រឿង​ ហេតុ​នេះ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ខ្លួន​ឯង​ឱ្យ​ច្រើន​ មើល​រឿង​ គិត​ពី​ប្លង់​ថត​ ជា​ដើម។​ អ្វី​ទាំង​អស់​នេះ​ក៏​ពាក់ព័ន្ធ​ជាមួយ​ថវិកា​ដែរ។​ ថវិកា​យើង​មាន​កម្រិត​ ដូច្នេះ​យើង​ត្រូវ​ចាយ​ខួរ​ក្បាល​ឱ្យ​ច្រើន​ជាង​ថវិកា។
Sabay៖ តើ​មាន​ទំនាក់ទំនង​ជិត​នឹង​រឿង​រ៉ាវ​ផ្ទាល់​ខ្លួន​របស់​លោក ឬ​ក្រុម​គ្រួសារ​បែប​ណា បាន​ជា​បណ្ដាល​ចិត្ត ឲ្យ​លោក​សម្រេច​ផលិត​ភាពយន្ត​នេះ​ឡើង?
ឆាយ បូរ៉ា៖
ដំបូង​ យើង​គិត​ថា ​នឹង​យក​ប្រវត្តិ​ពិត​របស់​អ្នក​ណា​ម្នាក់​ដែល​បាន​ឆ្លង​កាត់​ ហើយ​អ្នក​ណា​នោះ​ យើង​សួរ​ថា​ អ្នក​ណា?​ ខ្ញុំ​ក៏​ឆ្លង​កាត់​របប​ខ្មែរ​ក្រហម​  ភរិយា​ខ្ញុំ​ក៏​ឆ្លង​កាត់​ ប្រជាជន​ខ្មែរ​ទាំង​អស់​ក៏​ឆ្លង​កាត់​ ដូចនេះ​ ការ​ជ្រើស​រើស​ ខ្ញុំ​សម្រេច​យក​ប្រវត្តិ​ម្ដាយ​របស់​ភរិយា​ខ្ញុំ​ ព្រោះ​ជា​សាច់​សាលោហិត​ឯង​ ងាយ​ស្រួល​សួរ​នាំ​ ហើយ​ខ្សែ​ជីវិត​គាត់​ស្រដៀង​នឹង​ជន​រង​គ្រោះ​ដទៃ​ទៀត​ ឬ​សឹង​នឹង​ពិបាក​ជាង​ក៏​ថា​បាន។
Sabay៖ ទាក់​នឹង​ការ​ផលិត​ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​ចាក​ឆ្ងាយ​ពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ពិត​របស់​ ខ្មែរ​ ក្រៅ​ពី​ការ​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ តើ​លោក​មាន​អ្នក​ជំនាញ​ខាង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ប្រឹក្សា​យោបល់​ជាមួយ​កម្រិត​ ណា?
ឆាយ បូរ៉ា៖
តាម​ពិត អត់​មាន​អ្នក​ជំនាញ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​មក​ទេ​ យើង​ហ្នឹង​ឯង​ជា​សាក្សី​រស់​ ព្រោះ​បាន​ឆ្លង​កាត់​របប​នោះ​ ប៉ុន្តែ​យើង​ខិតខំ​ធ្វើ​ឱ្យ​ទិដ្ឋភាព​ជុំវិញ​ដូច​នឹង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ បើ​ទោះ​បី​មិន​បាន​១០០%​ក៏​ដោយ​ ក៏​ឱ្យ​បាន​ប្រហាក់ប្រហែល។​ ខ្ញុំ​លើក​ឧទាហរណ៍​ដូចជា​សំលៀកបំពាក់។​ ខ្ញុំ​ត្រូវ​ធ្វើ​សំលៀកបំពាក់​ខ្មៅ​ឱ្យ​ចាស់​ រហែក​ និង​មាន​បំណះ។​ មួយ​ទៀត​គឺ​សក់​ក្បាល​ ដែល​យើង​ត្រូវ​កាត់​ឱ្យ​ខ្លី​ តែ​អ្វី​ដែល​យើង​ពិបាក​ធ្វើ​គឺ​ភាព​ស្គមស្គាំង​របស់​មនុស្ស។​ ក្នុង​រឿង​មាន​តួ​ក្មេង​ ហើយ​រយៈ​ពេល​ថត​ខ្លី​ ដូច្នេះ​ពិបាក​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្គម​ តែ​ចំពោះ​តួ​បន្ទាប់​បន្សំ​មួយ​ចំនួន​ ខ្ញុំ​ព្យាយាម​រើស​យក​អ្នក​ស្គម។
Sabay៖ រឿង​នេះ ឃើញ​ថា បណ្ដា​អ្នក​ទស្សនា​មួយ​ចំនួន​ដែល​មាន​ឱកាស​មើល សំដែង​ការ​សាទរ​ជា​ពន់​ពេក ខ្ញុំ​ចង់​ដឹង​ថា តើ​លោកមាន​អ្នក​ជំនាញ​ជនជាតិ​បរទេស​មក​ចូលរួម​ផលិត​ភាពយន្ត​របស់​លោក​ឬយ៉ាង​ ណា?
ឆាយ បូរ៉ា៖
បាទ​ អត់​​មាន​ទេ​ អត់​មាន​ជន​បរទេស​ម្នាក់​សោះ​ ហើយ​ក្រុម​ការងារ​ទៀត​សោត​ក៏​ថ្មី​​សន្លាង។ អ្នក​ដែល​មាន​បទពិសោធន៍​គឺ​អ្នក​ថត​តែ​មួយ​គត់​ ដែល​គាត់​ថត​កុន​ជាង​២០​ឆ្នាំ​មក​ហើយ។​ ការ​ផលិត​ខ្សែភាពយន្ត​ ផលិតករ​ អ្នក​គ្រប់គ្រង​ផលិតកម្ម​ គាត់​ដើរ​តួនាទី​ធំ​ ហើយ​នោះ​ជា​ឧបសគ្គ​ខ្ញុំ​​ធ្លាប់ជួប​កន្លង​មក។​ ខ្ញុំ​ធ្វើការងារ​ទាំងអស់​ ព្រោះ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ប្អូនៗ​មក​ធ្វើការ​ទាំង​នោះ​មិន​ទាន់​មាន​បទពិសោធន៍​ ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​ត្រូវ​ព្យាយាម​គ្រប់គ្រង​ស្ថានការ​​គ្រប់ផ្នែក​ទាំងអស់ដោយ​ ខ្លួន​ឯង។​ សរុប​មក​វិញ​ យើង​អត់​មាន​ជន​បរទេស​មក​ចូលរួម​ទេ​ ហើយ​​យើង​ខិតខំ​ ធ្វើការ​​មុន​ផលិតកម្ម​​​ខ្លាំង​ និង​លម្អិត​​ ដូច្នេះ​ពេល​ចេញ​ថត​ ឧបសគ្គ​មាន​តិច។
Sabay៖ ឧទាហរណ៍​ លោក​ទទួល​បាន​ជោគជ័យ​ពី​រឿង​​ផលិត​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ តើ​​លោក​បាន​គិត​ទេ​ថា​ ចំណូល​ដែល​បាន​មក​នោះ​ អាច​យក​ទៅ​ធ្វើ​អ្វី​ម្យ៉ាង​ដើម្បី​​ជន​រងគ្រោះ​ ឬ​ក៏​ដើម្បី​សង្គម?
ឆាយ បូរ៉ា៖ ខ្ញុំ​ មាន​គម្រោង​របស់​ខ្ញុំ។​ ចំណូល​ដែល​បាន​មក​ ខ្ញុំ​នឹង​រៀបចំ​ផលិត​ខ្សែភាពយន្ត​ទី​ពីរ​​ និយាយ​ពី​ជីវិត​កុមារ​កំព្រា​ ព្រោះ​កន្លង​មក​ ទោះ​អត់​មាន​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ ជីវិត​ខ្ញុំ​និង​កុមារ​កំព្រា​នៅ​កៀក​គ្នា។​ ដូច្នេះ​ ការ​យក​ថវិកា​ទៅ​ផលិត​រឿង​ពី​ជីវិត​របស់គាត់​ ខ្ញុំ​គិតថា​នោះ​ជា​រឿង​បរិច្ចាគ​មួយ​ដែរ​ដើម្បី​ជួយ​គាត់។​ ខ្ញុំ​ចង់​ឱ្យ​ខ្មែរ​ទាំងអស់​ដែល​មាន​ហូប​គ្រប់គ្រាន់​ មាន​ជីវភាព​សមរម្យ​​គិត​ពី​ការ​លំបាក​របស់​ក្មេង​អនាថា​​ដែល​យក​តែ​សំបក​កេះ ​មួយ​ធ្វើ​ដំបូល​ជ្រក។​ ចំណុច​មួយ​ទៀត​ ខ្ញុំ​មិន​​មាន​លទ្ធភាព​យក​លុយ​ទាំង​ដុល​ទៅ​​ជួយ​ជន​រងគ្រោះ​ទេ​ គឺ​នោះ​ជា​កិច្ចការ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​មួយ​ចំណែក។​ ខ្ញុំ​អាច​ជួយ​តិចតួច​សម្រាប់​ជន​រួម​ជាតិ​ តាម​រយៈ​ការ​ទិញ​ LCD​ និង​ Projector​ សម្រាប់​ដាក់​បញ្ចាំង​តាម​ភូមិ​ឃុំ​ ឱ្យ​អ្នក​រស់​នៅ​ទី​នោះ​ដែល​គ្មាន​រោងភាពយន្ត​ ឱ្យ​គាត់​បាន​ទស្សនា​ សិក្សា​ ដោយ​ឥតគិត​ថ្លៃ។
Sabay៖ ក្រៅ​ពី​ការ​រំលឹក​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​ និង​រៀបរាប់​ពី​ប្រវត្តិ​ជីវិត​ពិត​ម្ដាយ​ក្មេង​របស់​លោក តើ​លោក​យល់​ថា​ រឿង​ដែល​ផលិត​ឡើង​នេះ​អាច​មាន​ផល​ប្រយោជន៍​ចំពោះ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរ​ក្រហម​ដែល ​កំពុង​ដំណើរការ​បច្ចុប្បន្ន​យ៉ាង​ម៉េច​វិញ?
ឆាយ បូរ៉ា៖
មាន​អ្នក​កាសែត​ច្រើន​ធ្លាប់​សួរ​ខ្ញុំ​ពី​បញ្ហា​នេះ​ដែរ ថា​តើ​ខ្ញុំ​ផលិត​រឿង​ដើម្បី​សាលា​ក្ដី​ឬ​យ៉ាង​ម៉េច​ តែ​ខ្ញុំ​តប​ថា​មិន​មែន​ទេ។​ ខ្ញុំ​ធ្វើ​រឿង​នេះ ​ដើម្បី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទស្សនា​ហើយ​ស្វែង​យល់​ពី​អតីតកាល។​ ខ្ញុំ​មិន​បដិសេធ​ទេ​ថា ​វា​មាន​ឥទ្ធិពល​ដោយ​ប្រយោល​លើ​សាលា​ក្ដី។​ បើ​ខ្ញុំ​ចាំ​មិន​ច្រឡំ​ទេ ​គឺ​មាន​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ក្នុង​សាលា​ក្ដី​ដែល​ជា​ជនជាតិ​បរទេស​ បាន​ទស្សនា​ខ្សែ​ភាពយន្ត​នេះ​ តែ​ខ្ញុំ​ក៏​មិន​បាន​ជួប​គាត់​ ហើយ​គាត់​ក៏​មិន​បាន​ជួប​ខ្ញុំ​ដែរ។​ គាត់​ធ្លាប់​បាន​ណែនាំ​ភាពយន្ត​នេះ​ទៅ​វិទ្យាស្ថាន​មួយ​ចំនួន​នៅ​ប្រទេស​ សិង្ហបុរី។​ មួយ​វិញ​ទៀត​ កាល​ពី​ខែ​១០​ ១១​ឆ្នាំ​ទៅ​ ខ្ញុំ​បាន​បញ្ចាំង​ឱ្យ​ជន​រងគ្រោះ​ប្រមាណ​ ៧៥០​នាក់​ ដែល​មក​ស្ដាប់​ការ​កាត់​ទោស​នៅ​សាលា​ក្ដី​ ហើយ​នោះ​ ជា​ការ​រៀបចំ​ដោយ​មជ្ឈមណ្ឌល​ឯកសារ​កម្ពុជា។​ គេ​ប្រមូល​ជន​រងគ្រោះ​ឱ្យ​ទៅ​ស្ដាប់​ការ​កាត់​ក្ដី​ ហើយ​ពេល​ខ្ញុំ​បាន​ថវិកា​ជំនួយ​ពី​ស្ថានទូត​អាមេរិក​  ខ្ញុំ​ក៏​បញ្ចាំង​ឱ្យ​ពួកគាត់​ទស្សនា​នៅ​​វិទ្យាស្ថានវិទ្យាល័យ​ បច្ចេកវិទ្យា​ (តិកណូ)។
Sabay៖ ទោះ​ជា​បែប​នេះ​ក៏​ដោយ ក្នុង​ករណី​ដែល​សាលា​ក្ដី​សុំ​រឿង​របស់​លោក​ទៅ​ធ្វើ​ជា​មូលដ្ឋាន​ក្នុង​ការ​ ដំណើរការណ៍​ក្ដី​ តើ​លោក​យល់​ដូចម្ដេច​ដែរ?
ឆាយ បូរ៉ា៖
ខ្ញុំ​គិត​ថា​ គេ​នឹង​មិន​សុំ​ទេ​ ព្រោះ​ជា​រឿង​ដែល​យើង​រៀបចំ​ ត្បិត​តែ​ជា​រឿង​ពិត​ តែ​យើង​អ្នក​រៀបចំ​ រៀបចំ​ថត​ឡើង​វិញ​ ហើយ​វា​មិន​អាច​ជា​ភស្តុតាង​ដាក់​បន្ទុក​ឱ្យ​ជន​ជាប់​ចោទ​នោះ​ទេ។​ ប៉ុន្តែ​វា​អាច​ធ្វើ​ជា​ឯកសារ​យោង​មួយ ​សម្រាប់​ជន​រងគ្រោះ​ដទៃ​ទៀត ​ឱ្យ​គាត់​រំលឹក​ឡើង​វិញ​នូវ​អតីតកាល​ឈឺចាប់​របស់​គាត់។​ រាល់​ថ្ងៃ​ បើ​យើង​គិត​ទៅ​ អ្នក​ខ្លះ​មិន​នឹង​អើពើ​ស្ដាប់​ ចង់​ដឹង​ ចង់​ឭ​​ពី​សាលាក្ដី​នេះ​ផង​ ដោយសារ​កាល​កន្លង​ផុត​ទៅ​វា​៣២​ឆ្នាំ​ទៅ​ហើយ​ ធ្វើ​ឱ្យ​ផ្លូវ​ចិត្ត​មនុស្ស​ស្រពាប់ស្រពោន​អស់​ មិន​ចង់​រំលឹក​ឡើង​វិញ​ ហើយ​អា​ហ្នឹង ​ជា​កង្វល់​របស់​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​ដែរ​ បើ​សិន​យើង​នាំ​គ្នា​បំភ្លេច​ទាំងអស់។​ ដោយ​ឡែក​ បើ​មាន​ចលនា​ណា​មួយ​ថា​ យើង​មិន​ត្រូវ​បំភ្លេច​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្លួន​ទេ​ ហើយ​ដើម្បី​ឆ្កឹះ​ឱ្យ​មនុស្ស​មាន​អារម្មណ៍​កើត​ឡើង​វិញ​ យើង​អាច​យក​ខ្សែ​ភាពយន្ត​មក​បញ្ចាំង​ឱ្យ​គាត់​ទស្សនា​បាន។​ វា​ជាក់​ស្ដែង​បែប​នោះ​ ហើយ​ដែល​ខ្ញុំ​បញ្ចាំង​ឱ្យ​សាលា​ក្ដី​គឺ​សុទ្ធ​តែ​ដើម្បី​ជន​រងគ្រោះ។​ សម័យ​នេះ​ ពួកគាត់​មាន​អាយុ​៥០​ ​ទៅ៦០​អស់​ហើយ។​ អ្នក​ខ្លះ​មាន​អាយុ​ដំណាល​ខ្ញុំ​ គាត់​ទស្សនា​ហើយ​គាត់​យំ​ មាន​ចិត្ត​ស្លុត​ រន្ធត់​ ហើយ​សុំ​ឱ្យ​បាន​ខ្សែភាពយន្ត​ហ្នឹង​ឱ្យ​កូន​គាត់​មើល​ផង។​ អ្នក​ខ្លះ​ថា ​គាត់​ស្ទើរ​តែ​ភ្លេច​បាត់​ទៅ​ហើយ​ ដូច្នេះ​ភាពយន្ត​នេះ​ធ្វើ​ឱ្យ​គាត់​នឹក​ឡើង​វិញ​ នឹក​ដល់​បង​ប្អូន​សាច់​ញាតិ​របស់​គាត់​ដែល​បាន​ចែក​ឋាន​ទៅ។​ នោះ​គឺ​ជា​ភាព​កតញ្ញូ​មួយ ​ដែល​មនុស្ស​គិត​ទៅ​ដល់​អ្នក​ដែល​បាន​បាត់បង់​ជីវិត។
Sabay៖ តើ​លោក​អាច​ទាញ​យក​ផលប្រយោជន៍​អ្វី​ខ្លះ​ពី​រឿង​ដែល​លោក​បាន​ផលិត​សម្រាប់​យុវជន​ខ្មែរ​ជំនាន់​ក្រោយ​នោះ​បាទ?
ឆាយ បូរ៉ា៖
កន្លង ​មក​ យើង​ធ្លាប់​បញ្ចាំង​ឱ្យ​ក្មេង​កំព្រា​ (​​អង្គការ​ស្នាម​ញញឹម​នៃ​កុមារ​ ហៅ​កាត់​ថា PSE​) ៤៥០០​នាក់​ទស្សនា​នៅ​មជ្ឈមណ្ឌល​ក្មេង​កំព្រា​ហ្នឹង​តែ​ម្ដង​ គឺ​យើង​បញ្ចាំង​២​ថ្ងៃ​ ត្រូវ​នឹង​៨​ពេល​ ហើយ​ក្មេង​ទាំង​អស់​គាត់​អង្គុយ​មើល​ ខ្ញុំ​ក៏​សង្កេត​ទឹក​មុខ​របស់​គាត់​ ឃើញ​ថា​គាត់​មាន​អារម្មណ៍​ក្ដុកក្ដួល។​ តែ​ពេល​បញ្ចាំង​ហើយ​ បាន​១០​ថ្ងៃ​ ខាង​មជ្ឈមណ្ឌល​ក៏​អញ្ជើញ​ខ្ញុំ​ឱ្យ​ទៅ​ជួប​ក្មេង​ទាំង​នោះ​ ដើម្បី​ឱ្យ​ពួកគាត់​បាន​ស្ដាប់​ បាថកថា​របស់​ខ្ញុំ​ ហើយ​មាន​រៀបចំ​ជា​វគ្គ​ចោទ​ជា​សំណួរ​និង​ចម្លើយ។​ អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​ចាប់​អារម្មណ៍​គឺ​ មាន​កុមារា​ម្នាក់​ ដែល​អត់​មាន​ឱកាស​សួរ​នឹង​គេ​ គាត់​បាន​ព្រាង​ក្នុង​លិខិត​មួយ​យក​មក​ឱ្យ​ខ្ញុំ។​ ខ្ញុំ​យក​លិខិត​មក​អាន​នៅ​ពេល​យប់​ ដោយ​ក្នុង​នោះ​គាត់​ថា​គាត់​ធ្លាប់​ជា​ក្មេង​ពាល​ មិន​ស្ដាប់​បង្គាប់​ឪពុក​ម្ដាយ​ លួច​លុយ​ ហើយ​មាន​សម្ដី​គំរោះ​គំរើយ​ តែ​បន្ទាប់​ពី​មើល​ភាពយន្ត​នោះ​ហើយ​ គាត់​ថា​ភាពយន្ត​នោះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ជីវិត​របស់​គាត់​ផ្លាស់​ប្ដូរ។​ គាត់​ប្រែ​ជា​មាន​ចិត្ត​ស្រលាញ់​ អាណិត​ឪពុក​ម្ដាយ​របស់​គាត់​ ហើយ​នឹង​រៀបចំ​ជីវិត​របស់​គាត់​ឱ្យ​សម​ជា​កូន​ដែល​ឪពុក​ម្ដាយ​ខំ​ឆ្លង​កាត់​ ការ​លំបាក​ឱ្យ​គាត់​បាន​រៀន​សូត្រ​ដល់​ប៉ុន​នេះ។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ចំណុច​នេះ​ជា​ឥទ្ធិពល​អប់រំ​មួយ​ល្អ​ណាស់​ដល់​ក្មេង​ជំនាន់​ក្រោយ។​ ចំណុច​មួយ​ទៀត​គឺ​ពេល​ខ្ញុំ​បញ្ចាំង​នៅ​សាកលវិទ្យាល័យ​ជាតិ​គ្រប់គ្រង​ មាន​និស្សិត​មួយ​ចំនួន​​បានចាប់​អារម្មណ៍​បែប​នោះ​ដែរ ពេល​គាត់​សម្ភាសន៍​ជាមួយ​កាសែត​អាម៉េរិកាំង​ ហើយ​ខ្ញុំ​ក៏​បាន​បញ្ចាំង​ឱ្យ​មន្ត្រី​ក្រសួង​ព័ត៌មាន​ដែល​មាន​អាយុ​ដំណាល​ៗ ​ខ្ញុំ​បាន​ទស្សនា​ដែរ។​ គាត់​ថា ​ពេល​មើល​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ហើយ​ ធ្វើ​ឱ្យ​គាត់​អាណិត​ស្រលាញ់​ម្ដាយ​គាត់​មែន​ទែន​ ដោយសារ​ភាពយន្ត​និយាយ​ពី​ខ្សែ​ជីវិត​របស់​ម្ដាយ។​ គាត់​គិត​ថា​ម្ដាយ​របស់​គាត់​មិន​ដឹង​ជា​វេទនា​យ៉ាង​ម៉េច​ខ្លះ​ក្នុង​ជំនាន់ ​នោះ​ ហើយ​អាច​ឱ្យ​គាត់​​​មាន​ថ្ងៃ​នេះ។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា ​នេះ​គឺ​ជា​ឥទ្ធិពល​របស់​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ទៅ​លើ​ស្រទាប់​យុវវ័យ។
Sabay៖ ខ្ញុំ​ចាប់​អារម្មណ៍​ប្រសាសន៍​របស់​លោក​ខាង​ដើម​ថា​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ភាគ​ច្រើន​ហាក់​ចាប់​អារម្មណ៍​តែ​រឿង​ខ្មោច​ រឿង​មនោសញ្ចេតនា​ស្នេហា ហើយ​លោក​ថា អាច​មាន​ការ​លំបាក​ដែរ​ក្នុង​ការ​ទាញ​ពួក​គាត់​ឱ្យ​មក​ចាប់​អារម្មណ៍​រឿង​ បែប​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ដូច្នេះ។ ចុះ​ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​លោក​ធ្វើ? តើ​អាច​និយាយ​បាន​ថា ការ​វិនិយោគ​របស់​លោក​ដែល​យក​ថវិកា​សន្សំ​របស់​គ្រួសារ​ពី​ការ​ធ្វើ​ជំនួញ​ មក​ផលិត​រឿង​បែប​នេះ​ ជា​ការ​ខ្ជះខ្ជាយ​ឬ​យ៉ាង​ណា?
ឆាយ បូរ៉ា៖
មាន​មិត្តភ័ក្ដិ​គេ​ធ្វើ​ការ​ទិតៀន​ នៅ​ពេល​គេ​ដឹង​ថា​ខ្ញុំ​មាន​គម្រោង​ផលិត​ភាពយន្ត​និយាយ​ពី​ជំនាន់​ខ្មែរ​ ក្រហម។​ ខ្ញុំ​មិន​គិត​ទេ​ រាល់​ពាក្យ​សម្ដី​ទាំង​នោះ​ តែ​បើ​ខ្ញុំ​មិន​ចាប់ផ្ដើម​ធ្វើ​ពេល​ហ្នឹង​ តើ​ពេល​ណា​ខ្ញុំ​អាច​មាន​ឱកាស​ធ្វើ?​ ដូច្នេះ​ វា​ជា​ជម្រើស​មួយ​សម្រាប់​ខ្ញុំ​ ថា​តើ​ គួរ​យក​លុយ​ទៅ​ទិញ​ដី​ ឬ​ក៏​យក​មក​ផលិត​កុន?​ តែ​ដោយសារ​ភរិយា​ខ្ញុំ​ជួយ​គាំទ្រ​ ខ្ញុំ​ក៏​សម្រេច​ផលិត​កុន។​ យុវវ័យ​ភាគច្រើន​និយម​តែ​រឿង​ខ្មោច​ មនោសញ្ចេតនា​ តែ​យើង​ព្យាយាម​ទាញ​ពួកគាត់​ឱ្យ​ប្ដូរ​ផ្នត់​គំនិត។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ពួកគាត់​មិន​មែន​បដិសេធ​ដាច់​អហង្ការ​ថា​មិន​គាំទ្រ​ខ្សែភាពយន្ត​ខ្មែរ​ដែល​ និយាយ​ពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ទេ។​ ពួកគាត់​អាច​ចំណាយ​ថវិកា​មក​ទស្សនា​ភាពយន្ត​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នេះ​ ហើយ​យើង​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​គាត់​យល់​ថា​ មិន​ចំណាយ​ថវិកា​អត់​ប្រយោជន៍​ ឬ​មាន​អារម្មណ៍​ស្ដាយ​នោះ​ទេ។​ វា​ស្ថិត​នៅ​លើ​ការ​ព្យាយាម​របស់​យើង​ ដើម្បី​ធ្វើ​ឱ្យ​ទស្សនិកជន​មក​ទស្សនា។
Sabay៖ មួយ​ទៀត​ ខ្ញុំ​តែង​កត់​សម្គាល់​ឃើញ​ថា​ ផលិតកម្ម​ខ្មែរ​មួយ​ចំនួន​បើក​មក​ហើយ​ក៏ ​បិទ​ទៅ​វិញ​ ជាពិសេស​រោងកុន​ តើ​តាម​លោក លោក​មើល​ឃើញ​ពី​សក្ដានុពល​ភាពយន្ត​របស់​លោក​ផលិត​ផ្ទាល់​បែប​ណា​ដើម្បី​ឱ្យ​ ទស្សនិកជន​ការ​គាំទ្រ និង​ផលិតកម្ម​លោក​ដើរ​មិន​ដួល​នោះ?
ឆាយ បូរ៉ា៖
កន្លែង ​នេះ​យើង​សង្កេត​ទៅ​មើល​ទម្រង់​ខ្លះ​នៃ​ខ្សែ​ភាពយន្ត​របស់​បរទេស​ដែល​គេ​ ផលិត​និយាយ​ពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​របស់​ខ្លួន​ និយាយ​ពី​សង្គម​ ហើយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​របស់​គេ​គាំទ្រ​ពេញទំហឹង​ មិន​មែន​ទៅ​ដោយ​បង្ខំ​ ទៅ​ដោយ​គិត​ថា​យក​លុយ​ទៅ​ទិញ​សំបុត្រ​ហើយ​ ល្អ​មិន​ល្អ​ចាត់​ទុក​ជា​ការ​បរិច្ចាគ​នោះ​ទេ។​ ភាពយន្ត​ទាំង​នោះ​គឺ​ផ្ដល់​ឱ្យ​គេ​គ្រប់គ្រាន់​នូវ​អ្វី​ដែល​យើង​ហៅ​ថា​ តម្លៃ ដែល​ស្មើ​នឹង​លុយ​គេ​ចំណាយ​ ហើយ​ពេល​ខ្លះ​ចង់​លើស​ផង។​ ដូច្នេះ​ ការ​សំខាន់​គឺ​ស្ថិត​នៅ​លើ​អ្នក​ផលិត​រឿង។​ យើង​រក​មើល​ថា ​តើ​កត្តា​អ្វី​ដែល​គាត់​អត់​គាំទ្រ?​ គាត់​មិន​មើល​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ខ្មែរ​ ផលិតករ​ខ្លះ​ផលិត​ហើយ​បញ្ចាំង​ទៅ​បាន​ពីរ​បី​ថ្ងៃ​ក៏​ទម្លាក់​ទៅ​វិញ​ ហើយ​ស្ដី​បន្ទោស​ថា​ ខ្មែរ​មិន​ចេះ​គាំទ្រ​ភាពយន្ត​របស់​ជាតិ​ខ្លួន។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ការ​យល់​បែប​នោះ ​ជា​រឿង​មួយ​ខុស​ឆ្គង​ យើង​មិន​អាច​បន្ទោស​ទស្សនិកជន​ខ្មែរ​ទេ។​ យើង​គួរ​បន្ទោស​ខ្លួន​ឯង​មុន។​ ខ្ញុំ​មិន​និយាយ​ថា ​ខ្សែ​ភាពយន្ត​ខ្ញុំ​ល្អ​ទេ​ តែ​យើង​បន្ទោស​ខ្លួន​ឯង​ ឬ​យើង​យក​ឧបសគ្គ​នឹង​មក​ទុក​ខ្លួន​ឯង​វិញ​ថា​ តើ​មុន​ផលិត​កុន​ យើង​គួរ​ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ​ឱ្យ​ទស្សនិកជន​អាច​ទទួល​បាន?​ លុយ​គឺ​ជា​រឿង​សំខាន់​ តែ​ក្រៅ​ពី​នោះ ​ក៏​មាន​បញ្ហា​ច្រើន​ទៀត​ដែរ។​ ឧទាហរណ៍​ យើង​មាន​លុយ​ច្រើន​តែ​ការ​ដឹកនាំ​អត់​ល្អ​ មាន​លុយ​ច្រើន​តែ​យើង​ខ្ជះខ្ជាយ​ មិន​បាន​គិត​ ដែល​នោះ​ក៏​ធ្វើ​ឱ្យ​រឿង​បរាជ័យ​ដែរ។​ ភាពយន្ត​មិន​មែន​ចេញ​មក​ជោគជ័យ​ទាំងអស់​ទេ។​ សូម្បី​តែ​ Hollywood​ គេ​ល្បី​ គេ​មាន​លុយ​ ក៏​នៅ​តែ​អាច​ផលិត​រឿង​បរាជ័យ​ដែរ។​ កត្តា​អស់​​ហ្នឹង​​យើង​ធ្វើ​ទៅ​ យើង​នាំ​គ្នា​ផ្ចិតផ្ចង់​គំនិត​ឱ្យ​បាន​ទូលំទូលាយ។
Sabay៖ ជា​ជំហាន​បន្ត​ទៅ​ទៀត​ តើ​លោក​គិត​ថា​ នឹង​វិនិយោគ​ទៅ​លើ​វិស័យ​ភាពយន្ត​ឬ​យ៉ាង​ណា?
ឆាយ បូរ៉ា៖
ខ្ញុំ ​គិត​ថា​ ខ្ញុំ​អត់​អស់​សង្ឃឹម​ទេ។​ ឥឡូវ​ខ្ញុំ ​ចាំ​មើល​លទ្ធផល​នៃ​ការ​ដាក់​បញ្ចាំង​ “ឃ្លាត​ទៅ​សែន​ឆ្ងាយ”​ នៅ​រោងភាពយន្ត​ The Cineplex។​ បើ​សិន​ជា​ ការ​គាំទ្រ​មាន​កម្រិត​លើ​៥០%​ នូវ​អ្វី​ដែល​រំពឹង​ទុក​ គឺ​យើង​អាច​មាន​លទ្ធភាព​ធ្វើ​ត​ទៅ​ទៀត។​ គ្រាន់​តែ​ថា​ សម្រាប់​ការ​ដែល​បន្ត​គម្រោង​ បើ​ជោគជ័យ​ខ្លាំង​ យើង​មាន​ផែនការ​ផលិត​មួយ​ឆ្នាំ​មួយ​រឿង​ តែ​បើ​លទ្ធផល​ក្រោម​៥០%​ ប្រហែល​ជា​យើង​ផលិត​ពីរ​ឆ្នាំ​មួយ​រឿង​ ឧទាហរណ៍។

Sabay៖ ឧទាហរណ៍​ថា​ជោគជ័យ​នៅ​ថ្ងៃ​មុខ​ បន្ទាប់​ពី​ដាក់​បញ្ចាំង​នៅ​ The Cineplex​ រឿង​ប្រភេទ​ណា​ដែល​បង​គ្រោង​នឹង​ផលិត​ត​ទៅ​ទៀត​ ជា​រឿង​បែប​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​បែប​នេះ​ ឬ​ជា​រឿង​អ្វី​ចំ​គោលដៅ​អ្នក​ទស្សនា?
ឆាយ បូរ៉ា៖
រឿង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​គឺ​ជា​មេរៀន​ ហើយ​រឿង​ដែល​ផ្ដល់​ចំណេះដឹង ឱ្យ​អ្នក​ជំនាន់​ក្រោយ​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​នឹង​ខ្វះ​អ្នក​គាំទ្រ​ ដែល​នោះ​ជា​ចំណុច​មួយ​យើង​ត្រូវ​គិត។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា ​ខ្ញុំ​នឹង​ធ្វើ​អ្វី​ខ្លះ​ទៀត​ក្រៅ​ពី​រឿង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ?​ ឧទាហរណ៍​ថា​រឿង​និយាយ​ពី​សង្គម​ ជីវិត​ ប៉ុន្តែ​មិន​មែន​ជា​រឿង​ទិតៀន​សង្គម​ទេ។​ យើង​ត្រូវ​មាន​សុឆន្ទៈ​ ហើយ​រក​ផ្លូវ​ឱ្យ​អ្នក​ទស្សនា​បាន​ទទួល​គំរូ​ល្អៗ​ ទោះ​បី​នោះ​ជា​រឿង​ស្នេហា​ក៏​ដោយ​ រឿង​ជីវិត​របស់​កុមារ​កំព្រា​ក៏​ដោយ។​ យើង​ត្រូវ​ផ្ដល់​ផ្លូវ​វិជ្ជមាន​ឱ្យ​ពួកគេ​ ដើម្បី​គេ​ទស្សនា​ហើយ​មាន​ឆន្ទៈ។
Sabay៖ ដោយសារ​លោក​ជា​អ្នក​សិក្សា​ផ្នែក​និពន្ធ​ ដឹកនាំ​ សម្ដែង​រឿង​ តើ​លោក​មើល​ឃើញ​កាលៈទេសៈ​បច្ចុប្បន្ន​របស់​ភាពយន្ត​ខ្មែរ​​នៅ​មាន​ចំណុច​ អ្វី​ខ្លះ​ដែល​យើង​អាច​កែ​ឱ្យ​ទៅ​ជា​ល្អ​ប្រសើរ​នោះ​បាទ?
ឆាយ បូរ៉ា៖
មាន​ផលិតកម្ម​ធំៗ​​ មាន​លុយ​ច្រើន​ មាន​លទ្ធភាព​ច្រើន​​ តែ​ខ្ញុំ​មើល​ឃើញ​ពួកគេ​ ហាក់​មិន​ដែល​​បាន​អង្គុយ​និយាយ​គ្នា​រក​ចំណុច​រួម​ អាច​ធ្វើការ​រួម​គ្នា​បាន។​ យើង​ក្រឡេក​ទៅ​ប្រទេស​ជិត​ខាង​​ គេ​ហៅ​​ថា​ Co-production​ ដែល​នោះ​ មាន​ន័យ​ថា​ផលិតកម្ម​ធំៗ​ចូលរួម​គ្នា​ផលិត​ខ្សែ​ភាពយន្ត​អ្វី​មួយ។​ ដូច្នេះ​ការ​ចែករំលែក​​ហានិភ័យ​ក៏​ទាប​តាម​នោះ​ដែរ។​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ផលិតកម្ម​ធំៗ​គួរ​តែ​ជជែក​​គ្នា​ដើម្បី​រក​ចំណុច​មួយ​ដែល​អាច​ធ្វើការ​រួម​ គ្នា​បាន​ជា​កម្លាំង​ខាង​ផ្នែក​ធនធាន​ផង​ គំនិត​ផង​ ដែល​នោះ​អាច​នាំ​ទៅ​រក​ភាព​ជោគជ័យ។​ បើ​គិត​តែ​ផ្តួល​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ នោះ​នាំ​ឱ្យ​បរាជ័យ​ទាំងអស់​គ្នា។
Sabay៖ ក្នុង​ឱកាស​ដាក់​បញ្ចាំង​ភាពយន្ត​នៅ​ The Cineplex​ តើ​បង​មាន​អ្វី​ថ្លែង​ទៅ​ទស្សនិកជន​ដែរ​ឬ​ទេ?
ឆាយ បូរ៉ា៖
រឿង​និយាយ​ពី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ខ្មែរ​ក្រហម​ជា​រឿង​បង្ហាញ​ពី​ទុក្ខវេទនា​ របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ ពី​ឪពុកម្ដាយ​របស់​យើង​ ពី​អ៊ំ ​ពូ ​មីង​ និង​ញាតិមិត្ត​របស់​យើង​ ដូច្នេះ​ បើ​យើង​មិន​ទាន់​បាន​ស្វែង​យល់​នូវ​រឿងរ៉ាវ​ដែល​កើត​មាន​ក្នុង​សម័យកាល​នោះ​ ទេ​ ខ្ញុំ​គិត​ថា​ ទស្សនិកជន​ ពិសេស​យុវជន​ទាំងអស់​​ត្រូវ​រក​មធ្យោបាយ​ដើម្បី​ស្វែង​យល់។​ ការ​ស្វែង​យល់​នោះ ​នឹង​ហុច​ផល​មក​វិញ​នូវ​សេចក្ដី​ស្រលាញ់​​ និង​ការ​លះបង់​ឱ្យ​ក្រុម​គ្រួសារ។​ ពួកគាត់​ប្រហែល​ជា​មិន​ចង់​បាន​អ្វី​ពី​យើង​​ទេ​ ក្រៅ​ពី​សេចក្ដី​ស្រលាញ់​​ពី​កូនៗ។
លោក ឆាយ បូរ៉ា បច្ចុប្បន្ន អាយុវ​៤៨​ឆ្នាំ មាន​បុត្រ​ពីរ​នាក់​ ស្រី​មួយ​ប្រុស​មួយ។ ភរិយា​របស់​លោក​គឺ​អ្នក​ស្រី កូវ សុធាវី ដែល​ជា​អ្នក​និពន្ធ និង​ជា​តួ​ឯក​ស្រី​ ជំនួស​ម្ដាយ​របស់​អ្នក​ស្រី។ ដោយ​លោក ឆាយ បូរ៉ា ជា​ចាងហ្វាង​ផលិតកម្ម “ដើម​ត្នោត” និង​ជា​អ្នក​ដឹក​នាំ​រឿង “ឃ្លាត​ទៅ​សែន​ឆ្ងាយ!”។ រឿង​នេះ មាន​រយៈ​ពេល​១​ម៉ោង​៥០​នាទី។ ដើម​ឡើយ​ផលិតកម្ម​គ្រោង​ចំណាយ​ផលិត​ត្រឹមតែ​ជាង​៦​ម៉ឺន​ដុល្លារ ប៉ុណ្ណោះ តែ​ខ្ទង់​ចំណាយ​កើន​ឡើង​រហូត​ដល់​ ១២​ម៉ឺន​ដុល្លារ​អាមេរិក ទើប ​ផលិត​ចប់​សព្វ​គ្រប់។ អ្នក​ស្រី កូវ សុធាវី ចំណាយ​ពេល​ជាង​៣​ឆ្នាំ​ក្នុង​ការ​តាក់​តែង ដោយ​យំ​បណ្ដើរ​សរសេរ​បណ្ដើរ។ ចំនែក​ដំណើរការណ៍​វិញ​ប្រើ​ពេល​អស់​១​ខែ។ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៤ មករា ឆ្នាំ២០១២​នេះ ឃ្លាត​ទៅ​សែន​ឆ្ងាយ! នឹង​សម្ពោធ​ជា​ផ្លូវ​ការ​ដែល​មាន​វត្តមាន​អ្នក​សិល្បៈ​​ជិត​មួយ​រយ​នាក់ និង​អ្នក​ជំនួញ ព្រម​ទាំង​សាធារណៈ​ជា​ច្រើន​នាក់​ទៀត។ បន្ត​មក​ទៀត នឹង​ចាប់​បញ្ចាំង​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៦ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០១២​ខាង​មុខ​នេះ​តទៅ​នៅ​រោង​ភាពយន្ត​ The Cineplex ជាន់​ទី​៥ ផ្សារ​ទំនើប​សូរិយា។ ដោយ​ឡែក នៅ​ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១២ ខាង​មុខ​នេះ រឿង​នេះ នឹង​បង្ហាញ​ខ្លួន​នៅ​ក្រុង​ឈាង​ម៉ៃ ​ប្រទេស​ថៃ៕
រៀប​រៀង​អត្ថបទ៖ ឌុច ប៊ុនណាឡម
រូប​ថត៖ លន ហ្សាឌីណា